बंद

भूमी अभिलेख

नगर भूमापन आणि मिळ्कत पत्रिका : 

1963-67 च्या कालावधीत मुंबई उपनगर जिल्ह्याचे नगर भूमापन झाले आहे.मुंबई उपनगर जिल्ह्यातील सर्व गावांसाठी नगर भूमापन अहवाल तयार केला जातो. प्रत्येक वैयक्तिक पार्सलसाठी सिटी सर्वे अभिलेख तयार केला गेला आहे आणि एक विशिष्ट नंबर दिला गेला आहे जो नगर भूमापन नंबर म्हणून ओळखला जातो.प्रत्येक नगर भूमापन क्रमांकासाठी एक मिळकत पत्रिका देखील तयार आहे.

जर मालमत्ता अ-कृषीक असेल तरच धारकांची समाविष्ट केली जातात . मालमत्ता कृषि असल्यास, फक्त पीआरसीच्या कृषीप्रमाणेच कार्यकाळ उल्लेख केला जातो. जेव्हा मालमत्ता एन.ए.मध्ये रूपांतरित केली जाते तेव्हा आवेदक (मालमत्ता धारक) यांनी आवश्यक कागदपत्रे तयार केल्यानंतर धारकाचे नाव मिळ्कत पत्रिका मध्ये समाविष्ट केले जाऊ शकते,प्लॉटचा अकृषी मापन आणि प्रक्रिया. सिटी सर्व्हेचे नकाशे 1: 500 स्केलने तयार केले आहेत.

नगर भू-मापन कार्यालय आणि त्यांचे कार्यक्षेत्र :

मुंबई उपनगर जिल्ह्यात तीन तालुके आहेत. कुर्ला, अंधेरी आणि बोरीवली. मुंबई उपनगर जिल्ह्यात एकूण 86 गावे आहेत. या 86 गावांचे नगर भूमापन 10 नगर भूमापन कार्यालयांनी केले आहे. प्रत्येक नगर भूमापन कार्यालयांचे अधिकार क्षेत्र खालीलप्रमाणे आहे:

तालुका कुर्ला :

नगर भूमापन कार्यालय मुलुंड:

कोपरी, कांजूर, तिरंदाज, नाहूर, पवई, पास्पोली, भांडुप, मुलुंड

नगर भूमापन कार्यालय घाटकोपर:

असल्फा, किरोळ, घाटकोपर, घाटकोपर-किरोळ, चांदीवली, तुंग़वा, देवनार, विक्रोळी, हरियाली

नगर भूमापन कार्यालय चेंबुर:

आणिक,चेंबूर,तुर्भे,बोर्ला,मानखुर्द, मारवली, मंडाळे,वाढवली,माहुल

नगर भूमापन कार्यालय कुर्ला:

कुर्ला, मोहिली, साकी

तालुका अंधेरी :

नगर भूमापन कार्यालय अंधेरी:

अंधेरी, इस्मलिया, आंबिवली, बांदिवली, मढ, माजास, मोगरा, वर्सोवा, ओशिवरा

नगर भूमापन कार्यालय वांद्रे:

वांद्रे,परिघखार, कोले-कल्याण

नगर भूमापन कार्यालय विलेपार्ले:

विलेपार्ले, गुंदवली, कोंदिविटा,बापनाळे,चकाला, जुहू, ब्राह्मणवाडा, परजापूर, मारोळ, मुळगाव,व्यारवली, सहार

तालुका बोरीवली :

नगर भूमापन कार्यालय बोरिवली:

बोरिवली, कांदिवली, एक्सर, दहिसर, गोराई, मनोरी,मागाठाणे, मंडपेश्वर, शिंपवली, चारकोप, कन्हेरी

नगर भूमापन कार्यालय गोरेगांव:

आक्सा, आकुर्ली, एरंगळ, दारवली, पहाड़ी-एक्सर, पहाड़ी-गोरेगांव, पोईसर, मालवणी, मार्वे, वळणई,वाढवण

नगर भूमापन कार्यालय मालाड:

आरे, कुरार,क्लेराबाद, गोरेग़ांव, गुंडगाव,चिंचवली, तुलसी, दिंडोशी, साई, मालाड

उपरोक्त नगर भूमापन कार्यालयाच्या सोबत भूमि अभिलेख, तालुका निरीक्षक, मुंबई उपनगर जिल्हा यांचे एक स्वतंत्र कार्यालय आहे. अधीक्षक भूमि अभिलेख हे सर्व नगर भूमापन अधिकारी आणि तालुका निरीक्षक भूमि अभिलेख यांचे नियंत्रण अधिकारी आहेत.

कार्यालय कार्यप्रणाली आणि कार्य :

भूमि अभिलेख अधीक्षक हे सर्व नगर भूमापन कार्यालयांचे नियंत्रण अधिकारी आहेत. अधीक्षक भूमि अभिलेख याचे कार्यालय खालील कामकाज करतात.

  1. प्रशासकीय / कार्यकारी :

    1. सर्व नगर भूमापन अधिकारी यांचे पर्यवेक्षण आणि नियंत्रण अधिकारी
    2. अधीक्षक भूमि अभिलेखा हे जिल्हाधिकारी यांचे जमिनीवरील अभिलेख, मापन कार्य आणि अधिकारांचे रेकॉर्ड ठेवण्याचे सर्व बाबींवर सल्लागार आहेत
    3. जिल्हाधिकारी / उप संचालक आणि नगर भूमापन अधिकारी यांच्यात समन्वयक प्राधिकरण
  2. तांत्रिक : 

    सीमा दुरुस्त्या, क्षेत्र सुधार इत्यादिंशी संबंधित प्रस्ताव अधिक्षक भूमि-अभिलेख यांच्या सल्ला घेवून जिल्हाधिकारी यांना सादर केले जातात. तसेच मिळकत पत्रिकेच्या प्रमाणित प्रती देखील जारी करतात – मूळ अभिलेखांची पडताळणी करून अर्जदाराच्या अर्जाच्या अनुसार शब्दांमध्ये क्षेत्रफळ. तसेच नगर भूमापन अधिकारी यांना मूळ यादीतील कॉपी, जसे की चौकशी रजिस्टर, मूळ पत्रके, अर्जदारास अर्ज केल्याचे निर्देश देतात.

मुंबई उपनगर जिल्ह्यातील दहा नगर भूमापन अधिकारी आहेत. त्यांना त्यांच्या कार्यक्षेत्रात पुढील कार्ये करावे लागतात.

  1. प्रशासकीय / कार्यकारी: 

    नगर भूमापन अधिकरी हे ऑफिसचे प्रमुख आणि डीडीओ आहेत. त्यांना दररोज आस्थापनांचे काम, वेतन व भत्ता द्या आणि उच्च आधिकारी जसे जिल्हाधिकारी आणि भूमि अभिलेख अधीक्षक यांनी दिलेल्या सर्व आदेशांची अंमलबजावणी करावी लागते.

  2. तांत्रिक :

    1. जमिनीच्या नोंदी आणि अधिकारांची नोंद ठेवणे
    2. विविध प्रकारचे मापन कार्य करणे
    3. मालकी हक्कांचे हस्तांतरण
    4. जमिनीच्या नोंदी सार्वजनिक कागदपत्रांची प्रमाणित प्रती जारी करणे.
    5. नगर नियोजन योजनेची अंमलबजावणी.
    6. शासकीय जमीनी वरील अतिक्रमणांची तपासणी
    7. वापरात बदल आणि अनधिकृत एनएच्या वापराची तपासणी.
    8. गाव नमुना -दोन अद्ययावत करणे.
    9. मेन्टेनन्स सर्व्हेयरच्या सहाय्याने आढावा घेऊन मिळ्कतींची तपासणी करणे आणि नकाशातील बदल नोंदवून रेकॉर्ड अद्ययावत करणे आवश्यक आहे. (उपविभाग, रस्ता विस्तार, नवीन इमारती, युटिलिटी सर्व्हिसेस.)
    10. उच्च अधिकारी यांना जशी गरज असेल त्याप्रमाणे कोणत्याही जमिनीच्या विषयाशी संबंधित अहवाल (सरकारी जमीन / प्रादेशिक जमीन).

जमिनीच्या अभिलेखांच्य प्रमाणित प्रती जारी करणे :

मिळ्कत पत्रिकांच्या प्रमाणित प्रती, नगर भूमापन नाकाशे, शीट, अॅब्स्ट्रक्ट इन्क्वायरी रजिस्टर, ऑर्डर इत्यादी नगर भूमापन अधिकारी यांच्या सहिने अर्जदाराला अर्जित केलेल्या अर्जांवर आणि विहित शुल्क जमा केल्यावर जारी केले जाते.